Είναι ευρέως γνωστό στον θεραπευτικό κύκλο το γεγονός ότι έρχονται παιδιά με δοσμένες ταμπέλες από το οικογενειακό περιβάλλον, με δυσλειτουργικές κατά τα λεγόμενα συμπεριφορές, αλλά τελικά εστιάζοντας περισσότερο βλέπουμε ότι, αποτελούν ένα αποδιοπομπαίο τράγο της δυσλειτουργίας των ίδιων των γονέων.

Τα παιδιά καλούνται ασυνείδητα να φέρουν τελικά το σύμπτωμα είτε για να προστατέψουν ένα σύστημα-άτομο, είτε για να το προκαλέσουν διότι αισθάνονται  λάθος το πρότυπο, είτε τελικά προβάλλουν τη δική τους επανάσταση και αποδομούν παλαιά μοντέλα. Όμως τελικά το πρόβλημα είναι όταν τελικά με τα χρόνια ενσωματώνουν και πιστεύουν στην ψυχοπαθολογία τους και τελικά φανερώνεται το φαινόμενο της αυτοεκπληρούμενης προφητείας.

Η εικόνα που έχει κάθε άτομο για τον εαυτό του είναι μια γενική αποτίμηση κάθε συμπεριφοράς και γνώμης που τους έχει ειπωθεί για τον εαυτό τους.  Είναι τόσο βαθιά ριζωμένο, από τις συνεχείς ισχυρές επαναλήψεις που σταδιακά γίνεται η υποσυνείδητη εικόνα της ιδέας που έχει για τον εαυτό του. Ένας ενήλικας λειτουργεί μέσα στα όρια της εικόνας που έχει για τον εαυτό του και σταδιακά αυτή η δοσμένη εικόνα γίνεται ο πραγματικός άνθρωπος.

Άρα από τα παραπάνω κατανοείται το πόσο είναι σκόπιμο να κινηθούμε όχι ατομοκεντρικά και ιατρικοποιημένα και να αφουγκραστούμε τις βαθύτερες αόρατες δυναμικές, όταν αξιολογούμε ένα ”βαφτισμένο” αναγνωρισμένο ασθενή. Η κριτική ματιά είναι απαραίτητη όταν μας έρχεται μία διάγνωση και τελικά καλούμαστε να μην επαναλάβουμε το φαύλο κύκλο της γραμμικής συσχέτισης, εστιάζοντας και ενοχοποιώντας τελικά το θύμα της υπόθεσης που σηκώνει το βάρος.

Ο θεραπευτής-ψυχολόγος και δη οικογενειακός-συστημικός θεραπευτής όταν βλέπει τον  IP (αναγνωρισμένο ασθενή) κατανοεί ότι μια συμπεριφορά μπορεί :

α) να υπηρετεί μια λειτουργία ή ένα σκοπό για την οικογένεια,

β) να είναι μια λειτουργία της ανικανότητας της οικογένειας να λειτουργεί παραγωγικά, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια των  αναπτυξιακών μεταβάσεων

γ) να είναι ένα σύμπτωμα δυσλειτουργικών μορφών που μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά.

Πάντως πρώτο μέλημα είναι η απενοχοποίηση του επιβεβλημένου πάσχοντος και η απόσπαση από το μεμονωμένο στο πιο δυναμικό, αποκαλύπτοντας τα συμφέροντα που ασυναίσθητα ίσως κρύβονται από τα μέλη τελικά, καθώς επίσης να αποθαρρυνθεί το μοντέλο του στρουθοκαμηλισμού που τελικά μεταφέρει το πρόβλημα στους άλλους αποφεύγοντας τον προσωπικό πόνο και έκθεση.. Διότι τελικά ένα σύμπτωμα δεν είναι παρά μια βαλβίδα ασφαλείας ατμού, όταν αισθάνεται χωρίς να κατανοεί ότι η χύτρα ταχύτητας κοντεύει να εκραγεί.

 

Επιμέλεια : Ζήνδρου Αντωνία , Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, Οικογενειακή Θεραπεύτρια.

Α to Ζen

AtoZen.gr